Ergenlik Dönemi ve Aile-1

Ergenlik, bireyin hem fiziksel hem de duygusal olarak dönüşüm geçirdiği, aile içi iletişimin ise en çok sınandığı dönemlerden biridir. Bu yazıda Beylikdüzü psikolog bakış açısıyla, ergenlik sürecinde ebeveynlerin nasıl daha sağlıklı bir yaklaşım geliştirebileceğini ele alıyoruz.

Ergenlik, gencin kimlik arayışında olduğu bir dönemdir. Kimliğini bulmak için ise gençlerin örnek kişilere ihtiyaçları vardır. Bu, çoğu zaman yakınlarından biri olabileceği gibi hayran oldukları biri ya da medyada boy gösteren ünlüler olabilmektedir. Kimlik arayışları zaman zaman başkaldırı olarak da ortaya çıkmaktadır. Ailelerin böyle durumlarda anlayışlı olmaları gerekir. Gencin yaşadığı bu dönem her bireyin yaşayabileceği geçici bir durumdur. Gençlerin üzerine bu dönemde fazla gidilmemesi ve onlarla etkili iletişim kurulması birçok sorunun çözülmesini sağlar.

Gençlerin en çok önem verdikleri şey, adam yerine konmaktır. Ufak tefek olaylar problem haline getirilmeden ve "çocuk elden gidiyor" paniğine kapılmadan çözüm için gençlerle birlikte hareket etmelisiniz. Ergenlikte yaşanan fiziki değişimler de genci zaman zaman kontrolsüz davranışlara itebilir. Bu dönemde çocukların istekleri konusunda baskıcı olmak yanlıştır.

Gencin ailesine, ailenin de çocuğuna güvenmesi son derece önemlidir. Verdiğiniz sözde mutlaka durun. Gencin size güvenerek sadece sizin bilmenizi istediği sırlarını başkasına anlatarak güvenini zedelemeyin.

Yaptığı bir hatayı size açtığında ona aşırı tepki göstermeyin, Çözümü kendisinin bulmasını sağlayın.

Sınavlara hazırlanan binlerce gencimiz bu dönemde ayrıca bir stres ortamında bulunuyor. O yaştaki insanlar için bu dönem, bazı olumsuz davranışlara da yol açabilir. Önemli olan, bir plan etrafında öğrencinin ders çalışmasının sağlanması, derslerinin nasıl gittiğinin uygun dille sorulmasıdır. Onlar çok şey istemiyor. Büyüdüklerini, kendi doğrularının da olduğunu ve bunlara değer ve önem verilmesi gerektiğini düşünerek artık kendi hayatları hakkında kendileri karar vermek istiyorlar! Ne dersiniz? "Ben bebek değilim, büyüdüm" demekle çok şey mi istiyorlar?

Sınava hazırlanan ve ergenlik dönemini yaşayan bir öğrenciye ailenin yapacağı en önemli yardım onu anlamaktır. Onu anlamanın yolu ise onu tanımayı, içinde bulunduğu dönemin özelliklerini bilmeyi gerektirir. Ergenlik çağında bulunan genç çok yönlü değişim içindedir. Bu değişim doğal olarak ergenin davranışlarını da etkiler. Ergen temel olarak fiziksel ve duygusal bir gelişim sürecini yaşar.

A-BEDENSEL GELİŞİM

Ergenlik döneminin başlangıcı kişiden kişiye değişebilir. Ama genel olarak kızlarda 12-14 yaşları buluğ, 14 yaş sonrası ergenlik, erkeklerde 13-15 yaşları buluğ, 15 yaş sonrası ise ergenlik dönemi olarak nitelendirilir.

Fiziksel büyüme tüm vücutta farklı hızlarda meydana gelir, önce eller ve ayaklar büyür. Öyle ki 13-14 yaşlarındaki genç, erişkin çağında giyeceği ayakkabıyı giymeye başlar. Yüzde, önce burun ve çene büyür. Kızlarda kalçalar, erkeklerde omuzlar genişler.

Bedende en son gelişen bölüm gövdedir. Bu yüzden kollar ve bacaklar ile gövde arasında bir uyumsuzluk gözlenir.

Bedensel Gelişimin Genç Üzerindeki Etkileri

Bu dönemde bedensel değişim onun ilgi alanının temelini oluşturur. Yani onun için en önemli şey dış görünüşüdür. Bu yüzden gençler zamanının büyük bir kısmını daha güzel görünmek için ayna karşısında geçirmeye başlar.

Gencin beden yapısıyla ilgili tepkileri birbiriyle çelişkilidir. Bir yandan beden yapısının, yüzünün çirkinleştiğini sanıp kaygı duyar, sıkılır, üzülür hatta utanır. Öte yandan bedenindeki değişmeleri başkalarına göstermek, sergilemek ister. Örneğin; bir taraftan sakalının çıkmasından utanan genç erkek, diğer taraftan sık sık tıraş olup onların büyümesini isteyebilir.

Genç, bedensel görünümüne ait dış iletilere aşırı duyarlıdır. Kendisiyle ilgili olan veya gencin öyle olduğunu zannettiği bir bakış, mimik, jest ya da bir iki sözcük onu olabildiğince kaygılı, endişeli ya da sevinçli ve neşeli yapabilir.

Genç, kendisini çirkin olarak değerlendiriyorsa bütün bakışları, mimikleri veya sözcükleri çirkinliğine delil olan tepkiler olarak algılar. Eğer genç kendisini güzel buluyorsa aynı şekilde bunları güzelliğiyle ilgili veriler olarak algılar.

Sivilceler ergenin kâbusudur. Sivilcelerin geçici olduğunun söylenmesi genci kaygılanmaktan alıkoymaz. Sivilceler gençlere göre, bedenin güzelliğini bozan, diğer insanlarla ilişkileri kısıtlayabilecek bir engeldir.

Gençlik çağında önemli bir sorunda boy ve kilodur. Özellikle genç kızlar güzel görünmek, kilo vermek, zayıflamak için aşırı çaba harcar. Anne-babanın kilonun normal olduğunu söylemesi ve rejim yapmama konusundaki uyarıları onlar için önemli değildir.

Anne-Babaya Tavsiyeler

Öncelikle ebeveyn, meydana gelecek değişiklikler konusunda genci bilgilendirmelidir. Bu bilgilendirme ergenin, bedenindeki değişim karşısında yaşayacağı şaşkınlığı, hatta korku ve kaygıyı azaltacaktır.

Ergenlik çağında, önce ellerin ve ayakların büyümesi gençlerde bir sakarlığın doğmasına neden olur. Bu sakarlık doğaldır. Yani gencin kendi elinde olan bir şey değildir. Bu sebepten ebeveyn genci sakarlığı konusunda, eleştirmekten hatta alay etmekten uzak durmalıdır.

Gencin bu çağda bedeniyle ilgili kafasında oluşan imaj, Ömür boyu devam eder. Bu yüzden çevresindekilerin bedeniyle ilgili görüşleri, eleştirileri, sakaları onun için çok önemlidir.

Ebeveyn gencin kaşı-gözü, boyu-posu ile ilgili espri yaptığını sanırken genç bundan çok etkilenir, kaygı ve üzüntüye kapılabilir. Bu açıdan ebeveynler, çocuklarının bedensel görünüşleriyle ilgili olumsuz sözler söylemekten kaçınmalıdır.

Aileler bu dönemde çocuklarını anlamakta zorlanabilir. Özellikle Beylikdüzü psikolog danışmanlığı ile bu süreci hem çocuk hem ebeveyn açısından daha sağlıklı geçirmek mümkündür.

Psikolojik destek almak, aile içi güveni ve iletişimi artırabilir. Beylikdüzü’nde bu alanda çalışan uzman psikologlar, ebeveynlerin rehberliğe duyduğu ihtiyaca etkili çözümler sunar.