Senin Kariyerin Senin Hayatın

Bu yazımda mesleki tecrübelerimden ve öğrencilerimin kariyer planlamalarını gözlemlediğimde ulaştığım sonuçlardan bahsetmek istiyorum. 2020 YKS sınavı bu sene pandemi sebebiyle ciddi bir tahribata uğramıştır. Öğrencileri normalde yoracak olan sürece, bir de pandemi sebebiyle meydana gelen belirsizlikler eklenince sonucunda stres ve kaygı düzeyine negatif yönde daha büyük bir etki oluşmuştur. Sınav sonuçlarının geçtiğimiz günlerde açıklanmasıyla öğrenci ve velilerde hızlı bir arayış başlamış ve tercih planlaması yapılmaya başlanmıştır.

KARİYERİMİZİ SEÇEN BİZ MİYİZ? SINAV MI?

Meslek seçimine kararlar vermeye çok küçük yaşlarda başlarız. Küçük yaşlarda hepimize o meşhur soru sorulmuştur ‘’Büyüyünce ne olacaksın?’’. Bu soruya kimilerinin verdiği cevaplar ilerleyen yaşlarda da aynıyken kimileri içinse sürekli değişim gösteren bir cevap haline gelmiştir. Ancak artık öğrencilerimin çoğundan duymuş olduğum cümle şu;

-Hocam bu sonuçla nereyi yazabilirim?

Yani sıralama itibariyle 100.000’den başlayarak devam eden sıralamada, sıralamaya göre hayat çizgilerini çizmeye çalışan binlerce genç bulunuyor. Oysa bu seçim onların hayatının bütününü kapsayacak ve benimseyemedikleri bir mesleği devam ettirmek onlar için zorlayıcı bir hayata sebep olacaktır. Maalesef birçok veli de o strese ortak olup bu seçimde çocuklarına bilinçli bir farkındalık sergileyememekte ve belki çok farklı bir alanda çok daha başarılı olabilecek bir çocuk yapacağı yanlış tercih sonrasında mutsuz bir meslek sahibi olmaktadır. O yüzden bu süreçte öğrencilerden istediğim şey tercihlerini bir uzman gözetiminde yapmaları olacaktır. Çünkü en doğru tercih sisteminin basamakları şöyle;

1-Mesleki kişilik testi uygulaması,

2-Öğrenciden okumak istediği bölüm, şehir ve o bölümü neden istediğinin bilgisinin alınması,

3-Ebeveynden çocuğuyla alakalı isteklerin ve tercihlerin öğrenilmesi,

4-Test sonucunu paylaşarak onların her iki tarafın istekleriyle bütünleştirip doğru bir tercih yapılmasının sağlanması şeklinde olacaktır.

Yani kariyerimizi seçen sınav değil biz olmalıyız.

DOĞRU KARİYER DOĞRU MESLEK NEDİR?

Hayatımızda alacağımız en önemli kararlardan bir tanesi doğru mesleği seçebilmektir. Seçmiş olduğumuz meslek, yaşam boyu gideceğimiz yolu belirliyor. Aslında, hayatımızın tamamı bazen farkında olmasak da yaptığımız meslek doğrultusunda şekil alıyor. Peki, doğru mesleği nasıl seçebiliriz? Meslek seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Yapacağımız mesleğe karar verirken önceliğimiz neler olmalı?

KENDİNİ TANIMAKLA İLK ADIMI AT!

Seçeceğiniz mesleğin ilk adımı size maddi getirisinin nasıl olacağı değildir. Sizi tatmin edecek mi? Severek yapmadığınız bir meslek sizi ruhsal olarak yoracak ve yaşam enerjinizi kaybetmenize neden olacaktır. Yapacağınız şey ise öncelikle kendinizi tanımak duygusal ve karakteristik yapınızı tanımak olmalıdır. Hoşlandığınız ve hoşlanmadığınız şeyleri en iyi şekilde analiz etmelisiniz. Eğer hareketli, dinamik ve sosyalliği fazla olan biriyseniz bir masada tüm gününüzü geçirmek sizin için ne kadar tatmin edici olabilir ki. Ya da içe dönük bir yapınız varsa sürekli insanlarla iç içe ve onlarla iletişim kurmanızı gerektirecek bir meslek sizin için ne kadar yorucu olacaktır? Şunu unutmayınız ki olduğunuz kişiye göre meslek seçimi yapmalısınız olmak istediğiniz kişiye göre değil.

SİZİ DİĞERLERİNDEN AYIRAN GÜÇLÜ YANLARINIZ NELER?

Güçlü özellikleriniz, sizi diğerlerinden ayıran siz yapan en önemli şeydir. Şimdi bir meslek seçmeniz gerekiyorsa kendinize bir sorun "benim güçlü özelliklerim nelerdir?’’. Bu zamana gelene kadar neleri en iyi yapabildiğinizi düşünün veya nelerde başarılı olduğunuzu. Bu soruyu dilerseniz yakın çevrenize de sorabilirsiniz. Dışarıdan alacağınız objektif yorumlar sizin farkında olmadığınız bir güçlü yönünüzü daha ortaya çıkarabilir. Güçlü yanlarınızı ön planda tuttuğunuz bir mesleğin hem kısa hem de uzun vadede size daha mutlu edeceğinden kuşkunuz olmasın.

İŞ ORTAMINIZ NASIL OLMALI?

Nasıl bir ortamda çalışmak senin için iyi olacak? Nasıl bir ortam senin verimini arttıracak? İyi bir analize ihtiyaç olan diğer önemli konu budur. Peki iş ortamını bilmeden meslek seçersek sonucunda neler olur nelerle karşılaşırız? Öncelikle işiniz sizi o ortamda 8 saat zorunlu olarak tutacaktır. Bu 8 saati sizin için verimsiz olabilecek bir ortamda bir ömür boyu geçirmeniz beklenecek sizden. Haliyle adaptasyon ve uyum problemleri yaşayacak ve bundan kaynaklı mutsuz olacaksınız. Yapmanız gereken en önemli şey çevrenizden yardım alarak o meslek grubunda çalışan bireylerle iletişim kurmak ve onlara bu anlamda sorularınızı yöneltmek olacaktır.

HAYALLERİNİN MESLEĞİ

Hayallerimiz...

İnsanı yaşatan, başarılarının kaynağındaki motivasyonu yaratan hayallerimiz…

Hayallerin en çok kurulduğu yaşlar çocukluk ve ergenlik dönemidir. Yaş ilerledikçe bireyler hayal kurmayı maalesef bırakmaktadır. Yapılan araştırmalar yetişkin bireylerin büyük çoğunluğunun hayal kurmayı bıraktığı sonucunu ortaya koymaktadır. Hayal kurmaktaki en önemli nokta hayallerin size ait olmasıdır. Bu mesleğinizle alakalı da böyle olmalıdır. Eğer kariyerinizle ilgili hayalleriniz size dinamiklik vermiyor, içinizde coşku yaratmıyorsa üzülerek söylemeliyim ki hayal kurmayı bırakan bir yetişkin olmaya adaysınız.

Doğru mesleği seçmek hayalleri gerçekle harmanlayarak yapılmalıdır. Eğer sizde tercih noktasında kendinizi tanımakla başlayıp bahsetmiş olduğum maddeleri birleştirip bir sonuç ortaya koyarsanız mutlu bir hayat ve başarılı bir kariyer için önünüzde hiçbir engel kalmayacaktır. Gerçekten size uygun hayallerinizi destekleyen bir meslek seçerseniz bu alanda gelişmelere ve yeniliklere hep açık olacağınızı, herhangi bir sorunla karşılaştığınızda üstesinden gelebilecek gücü kendinizde bulabileceğinizi garanti ederim.

Albert Einstein’ın da dediği gibi; Mantık sizi A noktasından B noktasına götürür. Hayal ise her yere…

Uzman Klinik Psikolog

Sümeyye Nursultan ÇİL

AŞAĞIDAKİ YAZILAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR!