29 May

Dijital Çağda Ebevenylere Öneriler

Çocukların "dijital olarak büyüdüğü" bir dünyada, dijital kullanım ve vatandaşlık ile ilgili sağlıklı kavramları öğrenmelerine yardımcı olmak önemlidir. Ebeveynler bu becerileri öğretmede önemli bir rol oynamaktadır.

Ailelerin sürekli değişen dijital ortamı yönetmelerine yardımcı olacak bazı öneriler:

* Ailenize özel medya kullanım planı yapın. Medya sizin, ailenizin değerlerine ve ebeveynlik tarzınıza uygun olmalı. Düşünceli ve uygun bir şekilde kullanıldığında, medya günlük yaşama pozitif katkı sağlayabilir. Ancak uygunsuz veya düşüncesiz kullanıldığında, medya yüz yüze etkileşim, aile zamanı, açık hava oyunu, egzersiz, takılı kalma süresi ve uyku gibi birçok önemli aktivitenin yerini alabilir. Kendi planınızı kendiniz yapmalısınız.

* Medyaya çocuğunuzun hayatındaki herhangi sıradan bir şey gibi yaklaşın. Aynı ebeveynlik kuralları hem gerçek hem de sanal ortamlarda geçerlidir. Sınırları koyun; çocuklar bu sınırlara ihtiyaç duyuyor ve bunları bekliyor. Çocuklarınızın hem sanal ortamdaki hem de reel ortamdaki arkadaşlarını tanıyın. Çocuğunuzun ne tür platformlar, yazılımlar kullandığını ve ne tür web sitelerine girdiklerini gösteren uygulamalar kullanın.

* Sınırları koyun ve oynamalarını teşvik edin. Medya kullanımı, diğer tüm faaliyetler gibi, makul sınırlara sahip olmalıdır. Yapılandırılmamış ve reel ortamdaki oyunlar yaratıcılığı harekete geçirir. Ekrandan uzak, reel ortamda oyun oynama süresini, özellikle çok küçük çocuklar için günlük öncelik haline getirin.

* Ekran karşısındaki zaman her zaman yalnız başına geçirilen zaman olmamalıdır. Ekran karşısında çocuklarınızla birlikte olun, birlikte oynayın ve birlikte çalışın-çünkü bu, sosyal etkileşimleri, bağları ve öğrenmeyi teşvik eder. Çocuklarınızla video oyunları oynayın. Bu iyi sportmenlik ve oyun oynarken uyulması gereken kuralları göstermek için iyi bir yoldur. Onlarla gösteri izleyin; böylece onlara kendi yaşam deneyimlerinizi, bakış açılarınızı paylaşma fırsatına sahip olacak ve onlara rehberlik yapma fırsatı bulmuş olacaksınız. Sadece onları ekran karşısında izlemeyin-onlarla etkileşim kurun, böylece ne yaptıklarını anlayabilir ve bunun bir parçası olabilirsiniz.

* İyi bir rol model olun. Ekran karşısında nezaketi ve görgüyü öğretin ve model olun. Çocuklar büyükleri taklit ettiğinden, kendi medya kullanımınızı sınırlandırın. Aslında, sadece bir ekrana bakmaktan ziyade, etkileşim kuruyorsanız, onlara sarılıyorsanız ve onlarla oynuyorsanız, çocuklarınızla ilişki düzeyiniz yüksek olacaktır.

* Yüz yüze iletişimin değerini bilin. Çok küçük çocuklar en iyi iki yönlü iletişim yoluyla öğrenirler. Rastgele "Konuşma süresi" ile uğraşmak dil gelişimi için kritik öneme sahiptir. Konuşmalar, yüz yüze veya gerekirse, seyahat eden bir ebeveyn veya uzaktaki büyükanne büyükbaba ile görüntülü sohbet yoluyla olabilir. Araştırmalar, dil becerilerini geliştiren "rastgele konuşmanın, "pasif" dinleme veya bir ekranla tek yönlü etkileşimden çok daha etkili olduğunu göstermiştir.

* En küçük aile üyeleri için dijital medyayı sınırlayın. 18 ila 24 ay arası küçük çocuklar için görüntülü sohbet dışında dijital medyadan kaçının. 18 ila 24 aylık çocuklarla beraber dijital medyayı izleyin, çünkü sizinle beraber izlerken ve konuşurken öğrenirler. Okul öncesi çocuklar için ekran kullanımını sınırlandırın, yaşları 2 ila 5 olan çocuklara ise sadece 1 saat yüksek kaliteli programlar için izin verin. Mümkün olduğunca birlikte izleme en iyisidir, özellikle de küçük çocuklar için. Onlar sadece ekran karşısında öğrendikleri gerçek dünyada kendilerine yeniden öğretildiğinde en iyi öğrenirler. Yani, oğlunuz D harfini yeni öğrendiyse, daha sonra akşam yemeği yerken veya çocuğunuzla vakit geçirirken bunu tekrarlayabilirsiniz.

* Teknoloji içermeyen bölgeler oluşturun. Aile yemek zamanlarını, diğer aile ve sosyal toplantıları ve çocukların yatak odalarını ekrandan uzak tutun. İzlemediğiniz televizyonları kapatın, çünkü arka planda açık TV çocuklarla yüz yüze geçirdiğiniz zamana mani olabilir. Çocuklar uyurken cihaz kullanımınım cazip gelmemesi adına, onlara yardımcı olmak için cihazları gece boyunca çocuğunuzun yatak odasının dışında şarj edin. Bu değişiklikler daha fazla aile zamanını, daha sağlıklı beslenme alışkanlıklarını ve daha iyi uykuyu teşvik eder.  

* Teknolojiyi duygusal emzik olarak kullanmayın. Medya, çocukları sakin ve sessiz tutmada çok etkili olabilir, ancak sakinleşmeyi öğrendikleri tek yol olmamalıdır. Çocuklara, güçlü duyguları nasıl tanımlayacakları ve üstesinden gelecekleri, can sıkıntısını ortadan kaldırmak için nasıl aktiviteler hazırlayacakları veya nasıl nefes alarak sakinleşecekleri, sorunları çözmenin yolları hakkında konuşacakları ve duyguları kanalize etmek için nasıl başka stratejiler bulacakları öğretilmelidir.

* Çocuklar için uygulamalar-ödevinizi yapın. 80.000'den fazla uygulama eğitim etiketi ile etiketlenmiştir, ancak çok az araştırma bunların gerçek kalitesini göstermiştir. Çocuklarınız için en iyi seçimleri yaparken size rehberlik edecek yaşa uygun uygulamalar, oyunlar ve programlar hakkındaki incelemelere ve yorumlara bakın.

* Çocuğunuzun çevrimiçi olması sorun değil. Çevrimiçi ilişkiler tipik ergen gelişiminin bir parçasıdır. Onlar keşfetmek ve kendileri ve yetişkin dünyada onların yeri hakkında daha fazla keşfetmek gibi alanlarda sosyal medya gençleri destekleyebilir. Sadece gençlerin gerek gerçek gerekse sanal dünyada uygun davrandığından emin olun. Birçok gence, bir platformun gizlilik ayarlarının işleri aslında "özel" hale getirmediğini ve gençlerin çevrimiçi olarak paylaştığı görüntü, düşünce ve davranışların anında dijital ayak izlerinin bir parçası haline geldiği hatırlatılmalıdır. Gençlerle iletişim kanallarını açık tutun ve onlara soruları veya endişeleri olduğunda hazır olduğunuzu belirtin. 

* Çocukları mahremiyetin önemi ve cinsel içerikli mesajların tehlikeleri hakkında uyarın. Gençler, içerik başkalarıyla paylaşıldığında, onu tamamen silemeyeceklerini veya tamamen kaldıramayacaklarını ve uygunsuz resimlerin kaybolmadığını bilmelidir. Onlar gizlilik ayarları hakkında bilgi sahibi olmayabilir ya da kullanmamayı tercih edebilir ve bu tarz cinsel suç işleyen kişilerin genellikle sosyal ağlar, sohbet odaları, e-posta ve çevrimiçi oyun yoluyla çocuklara temas ettiği ve çocukları istismar ettiği konusunda uyarılmalıdır. 

* Unutmayın: Çocuklar çocuk olacak. Çocuklar medya kullanımında öyle ya da böyle hata yapacak. Hatalara empati ile yaklaşın ve hatayı ders çıkarılabilir hale getirin. Ancak cinsel içerikli yazışmalar, zorbalık veya kendine zarar veren görüntüler gönderme gibi bazı patavatsızlıklar, ileride sıkıntıya işaret eden tehlike işaretleri olabilir. Ebeveynler, çocuklarının davranışlarını dikkatli bir şekilde gözlemlemeli ve gerekirse aile çocuk doktoru da dâhil olmak üzere destekleyici profesyonel yardım almalıdır.

Medya ve dijital cihazlar bugün dünyamızın ayrılmaz bir parçasıdır. Bu cihazlar, uygun şekilde kullanılırsa, çok faydalı olabilir. Ancak, araştırmalar, aile, arkadaşlar ve öğretmenlerle yüz yüze geçirilen zamanın, çocukların öğrenmesini ve sağlıklı gelişimini teşvik etmede çok önemli bir rol oynadığını göstermiştir. Yüz yüze ilişkiyi ön planda tutun ve onun medya ve teknoloji akışının arkasında kaybolmasına izin vermeyin. 

Derleyen Uzman Melek ÇİL

AŞAĞIDAKİ YAZILAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR!

İlişkilerinizde Tartışmalarınız Sizi Mutluluğa Götürebilir

Pandemi Döneminde Ebeveynlere 12 İpucu

Aile Danışmanlığı, Sorunlardan Önce Alınmalı

Aynı Evde Ayrı Yaşayanlar

Evlilikte Aşk Olmayınca Meşk Olmaz

Aile İçi İletişimde 10 Altın Kural

Aile En Güvenli Eğitim Kurumudur!

Ailede ve Çocuk Gelişiminde Babanın Rolü

Boşanma Süreci ve Çocuklar

Evlilikte Sevgi ve Saygının Yeri